Een eetstoornis hebben neemt veel problemen met zich mee. Eten is lang niet alleen het probleem. Er liggen veel diepere problemen onder het stuk dat eetstoornis heet. En die problemen uiten zich op verschillende manier. Één van de problemen die ik veel tegenkom in mijn praktijk en waar ik helaas zelf volmondig over mee kan praten is ‘paniek’.
Je begint te zweten, je wordt duizelig en je hart slaat op hol
Ik kan het me nog goed herinneren. Ik was een jaar of 16. Ik zat aan mijn bureau. Neuzend in de boeken, te leren voor een schoolexamen. Het ging sowieso al niet goed met me, maar daaraan toegeven wilde ik niet. Liever me zo slap als een vaatdoek voelen, dan toegeven dat ik moest eten. Ik negeerde dit gevoel en daar begon het: zwetende handen, duizeligheid en een hart die op hol sloeg. Wat zat hierachter? Bang om te falen voor het examen? Moe van al het studeren en niet eten? Ik wist het niet.
De volgende dag ging ik naar de supermarkt en daar was het weer: het gevoel van complete paniek. Als een sneltrein ontwikkelde zich dit. Ik werd bang voor dit gevoel en juist die angst zorgde ervoor dat ik bang werd in allerlei verschillende situaties. Het kwam steeds vaker voor. Wanneer ik in de trein zat, me in een drukke menigte bevond, in de supermarkt of in een andere winkel. Alleen al de gedachten aan de hartkloppingen was genoeg om ze daadwerkelijk te voelen. De angststoornis was een feit.
Het voelde alsof ik doodging. Gelukkig zat er een eind aan iedere paniekaanval. Zou ik hier ooit vanaf komen?
Een lichaam dat uit balans is
Zo’n paniekaanval voelde voor mij aan alsof ik bijna doodging. Een paniekaanval duurde meestal niet lang en ging gelukkig weer voorbij. Echter als je iedere dag en op meerdere momenten een paniekaanval hebt, is het niet echt chill kan ik je vertellen. Jarenlang heb ik hiermee rondgelopen. Het gekke van paniek is dat het gaat over wat er in je hoofd omgaat, voortkomende uit stress. Pas later werd ik me ervan bewust dat de paniek iets vertelt over je lichaam. Het is een teken dat je lichaam uit balans is. Dat ik ooit van de paniekgevoelens af zou komen geloofde ik bijna niet meer. Ik liep er tot mijn 25ste dagelijks mee rond. Gelukkig is dit voorbij. In dit blog deel ik graag een aantal tips met jou hoe je kunt omgaan met paniek en wat mij in ieder geval heeft geholpen er vanaf te komen.
Het paniekgevoel wil je iets vertellen. Durf jij te luisteren naar dit gevoel? Écht te luisteren…?
Mijn 3 tips als je last hebt van paniek
1.
Ga aan de slag met de onderliggende angst
Bam! Dit is meteen de meest lastige tip die ik voor je heb. Maar wel de meest belangrijke in mijn ogen. Wanneer jij de wortel van het probleem niet aanpakt, dan blijft het plantje groeien en blijft de paniek er zijn. Mijn advies is om met een coach of therapeut te praten. Om op die manier de wortel aan te pakken en af te breken. Praten over wat jou in paniek brengt? Wanneer die de kop opsteekt. En manieren vinden die jou kunnen helpen, het liefst al voordat de angst er is. Hoe kun jij je leven zo inrichten dat angst er niet hoeft te zijn? Daarover meer in tip 2.
2.
Maak eigen keuzes
Oké, ook deze tip is niet eenvoudig, maar zo belangrijk om minder paniekerig door het leven te gaan. Bij mij heeft het jaren geduurd voordat ik durfde te kiezen voor wat ik wilde en belangrijk vond. Ik dacht altijd dat ik moest voldoen aan de verwachtingen van anderen, met name de verwachting van mijn ouders. Echter werd ik hier totaal niet gelukkig van en bleef ik in een cirkel rondlopen van paniek en angst. Nu ik voor mezelf durf te kiezen en me veel minder aantrek van de mening van een ander, is mijn paniek weg. Dit heeft tevens te maken met mijn vriend die ik heb ontmoet. We kunnen elkaar stimuleren en staan achter de keuzes die we beiden maken. We motiveren en inspireren elkaar.
3.
Verdiep je ademhaling
Normaal gesproken gaat je ademhaling onbewust. Daar let je niet al te veel op. Mijn ervaring is dat ik in weken van paniek, mijn ademhaling constant wilde controleren. Ik stond al op met de gedachte: ”heb ik hartkloppingen?”. En ja, dan was het cirkeltje al rond: mijn ademhaling ging omhoog, kort en snel, met een paniekgevoel gedurende de dag tot gevolg. In verschillende therapieën heb ik geleerd hoe ik mijn ademhaling naar bewust naar beneden kan brengen. Naar een diepe ademhaling, onderin de buik. Een goede techniek die je zou kunnen gebruiken is door te gaan zingen of door ademhalingsoefeningen te doen. Op youtube zijn veel oefeningen te vinden.
Binnen herstel van een eetstoornis speelt paniek een behoorlijk grote rol. Angst om aan te komen, om terug te vallen, paniek wanneer je de controle dreigt kwijt te raken en zo kan ik het lijstje nog wel langer maken. Echter, ook die paniek begint in je hoofd. Het is belangrijk de paniek serieus te nemen en te onderzoeken wat je eraan kunt doen om minder paniek te zaaien en te oogsten.
Heb je last van angst of paniek en wil je hier meer over leren hoe je dit kunt aanpakken? In het blog ‘Wachtlijsten bij eetstoornissen vaak een probleem’ en het gastenblog ‘Week 2 in de kliniek’ lees je meer over dit interessante thema.