Jij bent de kapitein

Jij bent de kapitein

640 480 Laura van Kleef

In de scheepvaart heb je verschillende rangorders. Matrozen aan de onderkant en de kapitein en officieren aan de bovenkant van de ladder. Iemand met een eetstoornis plaats ik even tot de matrozen. Niet omdat ik jou als een matroos zie, maar omdat ik inschat dat jij jezelf ook lager op de ladder zet dan je waard bent. 

Een eetstoornis is een symptoom. Een signaal van:  “Hé hallo! hier is iets niet in de haak’

De wanhoopskreet ‘help me toch’

Als ik naar mijn eigen eetstoornisverleden kijk, zie ik dat ik het toen heel anders deed dan nu. Destijds voelde ik mezelf een slachtoffer. Ik zei dat ik dat niet was en wilde zo ook niet overkomen. Maar eigenlijk voelde het wel zo. Ik zat wel degelijk in de ‘slachtofferrol’. Ik voelde me wanhopig, durfde nog niet op mijn eigen benen te staan en ik was zeer afhankelijk. De hulpverlening klampte ik stevig vast: ‘ik kan niet meer, ik weet het niet meer’. Zij voelden voor mij als een laatste hoop. Zonder hen kon ik het écht niet dacht ik. Een wanhoopskreet van ‘help me nou’. Deze positie was eigenlijk ook wel veilig. Want als ik een ander verantwoordelijk zag voor mijn herstel, hoefde ik het zelf niet te doen en kon ik ook niet falen. Ik bleef daarmee eigenlijk ook met 1 been in mijn eetstoornis staan.

Je moet het écht zelf doen

In het begin zag ik de weg van herstel echt niet voor me. Ik deed het niet eens echt voor mezelf, maar meer voor mijn omgeving. Dat ik er echt zo ernstig aantoe was, wilde ik niet of zag ik niet in. En dat ikzelf de verandering kon maken besefte ik al helemaal niet. Oké, even genoeg over mij. Maar ik kaart dit niet voor niets aan. Ik zie namelijk in mijn praktijk en in het contact met cliënten hetzelfde gebeuren. Jongens en meiden die zich vastklampen. Aan mij als hulpverlener of aan anderen. Alsof herstel buiten hunzelf omgaat. Alsof ze er zelf geen invloed op hebben. Jawel, dat heb je wel! Jij bent degene die het écht zelf moet gaan doen. 

(niet) eten als afleiding

Het jezelf niet goed genoeg vinden, het jezelf verschrikkelijk voelen: het komt ergens vandaan. Het gevoel is er niet voor niets. Er zit een behoefte achter je eetstoornis. Een behoefte van gezien willen worden. Van aandacht willen krijgen. Van gehoord willen worden. Een onbevredigde behoefte vanuit je kindertijd. Je richt je op eten, zodat je niet bezig hoeft te zijn met de problemen die er zijn. Voor de één is het zichzelf uithongeren, de ander grijpt juist naar eten en heeft last van eetbuien en weer een ander beweegt obsessief. Hoe je het ook went of keert: het is allemaal een afleiding, verdoving of vlucht voor het daadwerkelijke probleem. Soms kan je nog niet zonder je eetstoornis (althans dat voelt zo), omdat je nog niet weet hoe je met bepaalde lastige emoties of gebeurtenissen kunt leren omgaan. 

Wil jij weer de kapitein worden van jouw schip? Kom dan naar de inspiratiedag op zaterdag 19 januari in Breda. Wees er snel bij, want Vol = Vol. 

Jij als kapitein aan het roer

Vroeg of laat kom je erachter dat je eetstoornis jou niet (meer) dient. Daar waar je dacht de eetstoornis nodig te hebben, zie je nu in dat hij heel je leven af heeft gepakt. Lekker dan…poeh… en dan? Hier ligt iets belangrijks: namelijk het onder ogen komen van ‘hé ik ben degene die hier iets aan kan veranderen’ ‘Ik ben degene die met mijn eigen shit aan de slag moet’. Niet die therapeut, niet je vader of moeder of wie dan ook, maar jij bent degene die zelf kan herstellen. De ander kan het niet voor jou doen. Jij bent de kapitein van jouw eigen schip en je zal zelf aan het roer moeten draaien om vooruit te komen. Koers vooruit…. en gaan! Zeg ik dat dat makkelijk is? Nee. In ons hoofd maken we het echter wel veel moeilijker dan dat het is. We zien zoveel beren op de weg die er niet zijn. En, ja je hebt matrozen nodig, een eerste stuurman en andere bemanning om je te helpen. Zie je therapeut, je vader, moeder, vrienden en familie als de bemanning. Jij bent de kapitein. Wij reizen met je mee en helpen je waar nodig. 

6 comments
  • Zeker herkenbaar. Nu al bijna 57 jaar.
    Het zet me ook aan het denken Eerst was dit ook wel zo maar later was ik herhaaldelijk zelf de kaptitein om er voor mijn bemanning en het schip te moeten zijn. Voor mij nu goed om de verschillende plekjes op het schip eens te gaan bekijken en te kijken waar ik nu sta of staan mag van mezelf. Kapitein zijn is ook als enige de verantwoordelijkheid op je nemen waar dat misschien helemaal niet ten goede van jezelf kwam. Het zet me iig aan het denken. Dank daarvoor!

    • Laura van Kleef 8 januari 2019 at 18:40

      Dat is waar Mirjam wat je zegt. Ik had er nog niet zo naar gekeken dat de kapitein de enige verantwoordelijke is op het schip. Ik weet ook niet of dat zo is. Volgens mij is het ook wel een team op een schip die ervoor zorgt dat alles reilt en zeilt. Maar zeker, je hoeft het niet alleen te doen. Samen zijn we sterk! Uiteindelijk ben je wel zelf verantwoordelijk voor de stappen die je zet in herstel. Hulp mag je daarbij krijgen. Advies, een luisterend oor, erover praten met een hulpverlener, familie of vriend(in). Zeker!
      En graag gedaan. Fijn dat m’n blog je aan het denken hebt gezet.

  • Wat voor mij wel een belangrijke uitspraak was: “ja, je moet het zelf doen maar niet alleen.”
    Je mag/moet zelf de verantwoordelijkheid nemen en dragen maar je mag ook hulp vragen. Ook als je hulp vraagt blijf je nog verantwoordelijk. Je kan je laten ondersteunen en toch nog op je eigen voeten staan. Je moet leren juist voelen en vragen wat je nodig hebt. Welke hulp, heel concreet. Hoe beter ja kan aangeven welke hulp je nodig hebt, hoe meer je leert zelfstandig worden. Je leert je beperkingen kennen en dar waar jij tekort schiet kan je zorgen dat er iemand dat kan aanvullen. Je gaat een zware kist niet alleen tillen en je rug kapot maken, je leert hoe en aan wie je hulp kan vragen om die kist te verzetten.

    • Laura van Kleef 8 januari 2019 at 18:37

      Een mooie uitspraak Inge. Zeker waar! Je hoeft het inderdaad niet alleen te doen. Wel zelf, maar hulp is daarbij zeker nodig. Ieder mens heeft af en toe hulptroepen nodig die we mogen inschakelen. Mooi gezegd!! Bedankt voor de aanvulling. Lieve groet, Laura

  • ja ik zit nog even verder te denken. Kapitein zijn is eigenlijk een plek van veel verantwoordelijkheid. Ik zou voor de koningin gaan. Jij mag degene zijn die voor jouzelf aangeeft wat er nodig is voor jou! Meestal stelde ik me wat ondergeschikt aan The crowd op. voorhen moest alles lopen. Tot ik een keer bij iemand kwam die me aanrade eens een periode uit te probeen als je steeds denkt dat je hare majesteit bent. Dat was even wennen maar ik ging werkelijk anders in het leven staan en durfde voor dingen te gaan en op te komen waar ik dat eerder nooit gedaan had. Ik voelde hoe sterk ik dus voor mn eigen behoeftes kan gaan en dat gaf me een goed gevoel. Ik had idd de regie over alles wat ik wou. Hoe fijn is dat? Het was met name in mijn vakantie periode en dat was een mooie periode om te oefenen. Veilig ook want ik kende toch niemand persoonlijk. Nu ik hier dus weer even bij terug ben denk ik ïk ga me hier eens weer wat meer op concentreren! Best leuk om daar creatief mee om te gaan en een kunst om er niet in door te slaan en veeleisend te worden hahaha maar dat zit me niet in het bloed. De middenweg is vast nog wel de weg die sociaal gezien kan!

    • Laura van Kleef 8 januari 2019 at 18:43

      Hé, dat is nog eens een mooie aanvulling. Een Koningin of Hare Majesteit in plaats van Kapitein. Ja waarom ook niet? Een kleine kanttekening hierbij is wel dat de Koningin net als de Kapitein verantwoordelijk is voor zijn/ haar eigen lichaam. Het is niet zo dat zij kan delegeren wie wat in haar mond stopt, hoeveel en wanneer. Dat zal de koningin zelf moeten doen. Het gaat inderdaad over het bevredigen van je eigen behoeften. Het invulling geven aan deze behoeften. Een hele belangrijke! Hoe meer je daarnaar leert luisteren, hoe beter.
      Een mooie metafoor vind ik het die je weergeeft. Fijn en leuk om daarmee zo te oefenen. Als dat voor jou werkt, zeker doen!!

Leave a Reply

Volg je mij al?