Wat is een terugval?
Als je in behandeling bent voor een eetstoornis, heb je waarschijnlijk wel eens van het woord ’terugval’ gehoord. Misschien heb je zelfs al één of meerdere terugvallen achter de rug of misschien zit je momenteel in een terugval. Ben je op zoek naar manieren om een terugval te voorkomen. De vraag ‘Hoe voorkom je een terugval?’ Lees je onder deze vraag in een andere rubriek.
Herstellen van een eetstoornis gaat met ups & downs. Met vallen en opstaan. Vaak zet je twee stappen vooruit en vervolgens weer een stap achteruit. In dit geval heb je nog steeds één stap vooruit gezet en is het niet direct een terugval te noemen. Maar het komt ook voor dat je een stap vooruit zet en drie achteruit. Het hoeft dan nog steeds niet meteen te betekenen dat je een terugval hebt.
Wanneer spreek je dan van een terugval?
Ik zie een terugval als een periode waarin je teruggrijpt naar je eetstoornis. Je valt terug in oude gewoontes die je misschien al een tijd niet had ingezet en vaak komen de controlerende gedachten weer meer naar boven. In de praktijk zie ik dat zo: Een lange tijd gaat het goed/ steeds beter en is de eetstoornis wat meer op de achtergrond. En BAM! ‘opeens’ is de eetstoornis er weer met zijn oude eetstoornisgewoontes- en gedachten. Heel langzaam, bijna onopgemerkt is de eetstoornis er weer meer ingeslopen. Als je zelf niet alert bent of niet ingrijpt of je omgeving of therapeut het niet ziet, kan het snel bergafwaarts gaan. Voor je het weet zit je weer diep in je eetstoornis. En dat is nou net niet wat je wilt…
Hoe kun je een terugval herkennen?
Er zijn een aantal signalen die kunnen duiden op een terugval. Wees alert op deze signalen en schakel op tijd hulp in. Blijf vooral niet in je eentje rondlopen met deze stukken, maar praat er met iemand over.
Hieronder geef ik de meest voorkomende signalen weer (sommige signalen zijn alleen voor mensen met eetbuien, andere signalen zijn meer voor mensen met anorexia):
- Je gaat weer meer op je eten letten, terwijl het een tijd goed ging
- Je gaat minder eten dan op je eetlijst staat
- Je richt je meer op je uiterlijk
- Je gaat weer meer bewegen/ sporten
- Je houdt het aantal calorieën van je eten weer bij
- Je voedselinname wordt beperkter en krampachtiger
- Je bent obsessiever bezig met eten en bewegen
- Je krijgt meer gedachtes over eetbuien
- Je koopt meer eetbui voedsel
- Het lukt je niet meer om weerstand te bieden tegen deze gedachten
Een terugval is er niet voor niets
Een terugval ontstaat niet vanuit het niets. Ook al lijkt dat vaak wel zo. Vaak heb je een terugval pas in de gaten als het eigenlijk al te laat is. Een voorbeeld: je merkt dat je weer meer in paniek raakt na het eten en bedenkt allerlei manieren om hier vanaf te komen. Óf je bent weer stiekem aan het eten en wilt dat niemand jou ziet. Vaak is het niet gemakkelijk om zo 1,2,3 uit dit oude patroon te stappen als je er weer in bent verzeild. Met de juiste hulp, doorzettingsvermogen en nieuwe moed is dit absoluut mogelijk.
Ik schrijf hier dat een terugval er niet voor niets is. Hierover lees je meer in de rubriek ‘Hoe voorkom je een terugval’?