In het blog ‘Op zoek naar jezelf, waar begin je?‘, schreef ik over de zoektocht naar jezelf. Ik merk dat veel van mijn cliënten het gevoel hebben zichzelf kwijt te zijn geraakt. Ergens op hun pad. Je bent niet zoek. Je bent ook nooit weggeweest, alleen zijn bepaalde delen van jou verstopt geraakt. En misschien zijn er delen van jezelf die je nog helemaal niet kent. Ze zijn al wel aanwezig, maar ze hebben nog nooit de ruimte gekregen of je durft ze niet meer te laten zien. In deze blog geef ik je tips hoe je meer bij jezelf kunt blijven. Ook in situaties waarin je vaak jezelf lijkt te verliezen. Hoe blijf je dan bij jezelf? Je leest het hier.
Geen regie meer over mijn eigen lichaam
Waar ik zelf nog vaak mee worstel is het bij mezelf kunnen blijven in contact met een ander. Soms zit ik in een gesprek ineens (figuurlijk) bij de ander op schoot. Ik verlies mezelf dan. Ik word meegezogen in de spanning of de emotie van de ander. Alsof de emoties van de ander mij in mijn bezit hebben. Vroeger werd ik heel boos op zo’n situatie. Nu ben ik me ervan bewust dat ik mijn emoties laat leiden door de emoties van de ander en dat het mijn eigen verantwoordelijkheid is om er iets mee te doen. Het kan heel bizar voelen. Alsof ik geen regie meer heb over mijn eigen lichaam. Gelukkig leer ik steeds meer mezelf te reguleren en de regie terug te pakken. Hoe je dit kunt leren, lees je in de tips verder in deze blog.
Hoe merk je dat je niet meer bij jezelf bent?
Ik zal aan de hand van eigen voorbeelden uitleggen hoe je kunt opmerken dat je niet meer bij jezelf bent. Zelf merk ik het allereerst aan een heftig gevoel van onrust in mezelf. Vaak begint het met een hogere ademhaling en lichte hartkloppingen. Daarna merk ik dat ik in een soort waas raak (dissociatie) en dat ik moe word. Soms ga ik dan geeuwen (manier om te reguleren). Inwendig word ik boos: ik wil dit eigenlijk niet voelen (iets niet willen voelen helpt overigens niet!), want ik voelde me goed en ook baal ik van de situatie. Het maakt me ook wel onzeker en geeft me een somber gevoel. Het verward me zelfs: wat is nou van mij en wat is van de ander? Als ik mezelf voor de afspraak gewoon rustig voelde en niet tegen de afspraak met de ander opzag, weet ik vaak wel dat de emotie niet van mezelf is. Als ik bovenstaande zo lees is het best veel wat er in zo’n situatie gebeurt. Herken je er iets in van jezelf? Het kan je het gevoel geven dat je jezelf kwijt bent. Deels is dat ook wat er gebeurt in de situatie. Ligt dat aan de ander? Ik vind van niet. Jij bent zelf verantwoordelijk voor jouw gemoedstoestand. Niet de ander.
Andere kenmerken
Andere kenmerken voor het ‘verliezen’ van jezelf is dat je niet meer registreert wat er werkelijk om je heen gebeurt. Dit beschrijf ik in mijn situatie als de ‘waas’. Het is alsof het mistig is om je heen. Wat ook kan gebeuren is dat je niet meer weet wat je leuk vindt of dat je zo boos wordt op jezelf dat je jezelf niet meer leuk vindt. Dit heb ik zelf in het verleden vaak ervaren. Ik dacht dan ‘er zal met mij wel iets mis zijn, want waarom voel ik me anders zo’? Een ander veel voorkomend iets, wat ik ook bij veel van mijn cliënten zie is het gaan zorgen voor de ander. Om te compenseren wat jij bij de ander voelt, ga je voor de ander zorgen. Hierdoor raak je echter nóg verder van jezelf verwijdert. Ook kan het zijn dat je gaat piekeren en twijfelen over jezelf en dat je denkt dat jij geen keuzes kunt maken. Belangrijk is om tijd voor jezelf in te lassen wanneer je zo wordt overgenomen door de emoties van de ander. Het wordt tijd om jezelf te leren reguleren. Om jezelf inwendig rustig te krijgen.
Hoe lukt het om bij jezelf te blijven?
Tip 1 Blijf in contact met je lichaam
Wat mij het allerbeste helpt in situaties waarin ik het contact met mezelf verlies, is om contact te maken met mijn lichaam. Voel je de stoel waarop je zit onder je billen? Kun je je voeten op de grond voelen en contact maken met de aarde? En voel je je rug tegen de leuning? Je hoeft niet aan de ander te vertellen wat je aan het doen bent, maar je kunt dit geheel onopgemerkt doen. Zo kom je uit de waas waarin je verdwijnt. Het brengt je terug in het hier en nu in plaats van dat je verdwaalt in boosheid richting jezelf, zelfverwijten, twijfels en gedachten.
Mij helpt het ook om de signalen van mijn lichaam te volgen. Die hartkloppingen die je voelt, je hoge ademhaling of wat er dan ook gebeurt: het wil je iets vertellen. Het is zo’n belangrijk signaal. Slik je dit allemaal in en zeg je er niks over tegen je gesprekspartner, dan wordt het alleen maar erger (is mijn ervaring). Ik kan soms naar opleidingsdagen gaan of me in groepen bevinden en me de hele dag ellendig voelen door de spanning die ik voel. Door dit uit te spreken, zakt de spanning eigenlijk direct. Absoluut de moeite waard om te proberen. Spannend? Best wel! Het is een kwetsbaar stukje wat je dan laat zien, maar juist die kwetsbaarheid zorgt voor verbinding. Zonder kwetsbaarheid is echt contact, echte verbinding eigenlijk niet mogelijk.
Tip 2 Kijk met zachte ogen naar jezelf
Boos worden op jezelf is wat het rotgevoel in je erger en erger maakt. Zelf word ik daar letterlijk ‘hard’ van. Ik span mijn nek- en schouderspieren aan en mijn gezichtsspieren spannen zich aan. Herkenbaar voor jou? Deze hardheid maakt het bijna onmogelijk om je op dat moment nog bewust te zijn van je eigen behoeften en je eigen ruimte. Zachte ogen is hiervan te tegenovergestelde. Kun je met zachte ogen naar jezelf kijken? Met wat liefde. Lieve woorden tegen jezelf zeggen: ‘Ik voel dit en dit in mijn lichaam en dat is helemaal oké. Ik hoef niet te presteren, ik hoef de ander niet te pleasen en ik zorg volledig voor mezelf’. Wat je ook kunt doen is een ruimte zoeken waar je heel even alleen kunt zijn. Bijvoorbeeld even naar de wc of een hapje lucht scheppen buiten. Daar kan je je ogen dichtdoen en terug contact maken met je jezelf. Als je weer tot jezelf terug bent gekomen, kun je terug naar de ander.
Tip 3 Voel je eigen ruimte
Naast dat je bij andere mensen in een ruimte bent, heb je ook ruimte in jezelf. Wat vaak gebeurt wanneer je je onzeker voelt, is dat je jezelf kleiner maakt en je je verliest in de ander. Je kunt je lichaam zien als een huis. Je bekkenbodem is de fundering (de basis van jouw huis), je lichaam zijn de verdiepingen in je huis en je hoofd is de zolder. Veel mensen leven tegenwoordig op die zolder, in het hoofd. Hoe is het met de deuren in jouw huis? Als die wagenwijd openstaan en je je eigen ruimte niet beheerst, kan iedereen zo bij je binnenlopen. Zo je ruimte in, zonder dat je dat eigenlijk wilt. Je eigen ruimte innemen is dus belangrijk. Ben jij gevoelig?, dan zullen mensen voelen dat ze gemakkelijk je ruimte binnen kunnen lopen. Je bent er ontvankelijk voor. Je kunt leren je huis anders te bewonen. Door niet op zolder te wonen, maar je lichaam te gaan behuizen. Zet ook af en toe de ramen open, zodat emoties weg kunnen vloeien. Een huis met altijd dichte ramen gaat stinken, dat voelt niet prettig toch? Je lichaam is jouw huis. Verzorg het goed.
Herken zoveel alleen weet ik.niet of het me lukt om bij mezelf te blijven